S obzirom na to da se bliži vreme hladnih jesenjih i zimskih dana sve češće razmišljamo o načinu grejanja naših domova. Da li izabrati grejanje na struju, gas, drva ili ugalj večita je nedoumica.
Kako biste izabrali najbolje rešenje za vas, potrebno je da se detaljno informišete o svakoj vrsti grejanja. Zbog toga, u nastavku teksta, pročitajte sve o uglju: šta je ugalj, kako je nastao i koje su njegove prednosti.
Šta je ugalj i kako je nastao?
Ugalj je prirodni, zapaljivi materijal, koji se u prirodi pronalazi u obliku stena. Boja uglja se kreće od braon do crne, njegov glavni sastojak je ugljenik. Pored ugljenika u svom sastavu sadrži i niske procente čvrstih, tečnih i gasovitih ugljovodonika i druge materijale, poput jedinjenja azota i sumpora.
Često čujemo da se ugalj naziva fosilnim gorivom, što potiče od načina njegovog nastanka. Nastao je transformacijom organske materije, odnosno ostataka uginulih biljaka i životinja, u drugom vremenskom periodu.
Stvaranje uglja odvijalo se u dve faze: prvu fazu karakteriše nastajanje treseta biološkim razlaganjem organske materije, a druga faza označava proces ugljenisanja. U ovoj fazi povećava se procenat ugljenika, a smanjuje sadržaj vodonika i kiseonika.
Procenjuje se da je za nastanak najboljeg uglja potrebno oko 50-250 miliona godina.
Različite vrste uglja
Ugljenisanjem u dugom vremenskom periodu nastali su ugljevi različite starosti. U zavisnosti od stepena ugljenisanja, ugljevi se dele na:
- treset;
- lignite;
- mrke ugljeve
- i kamene ugljeve.
Glavna razlika između ovih vrsta uglja je u sastavu i toplotnoj moći, odnosno njegovih najvažnijih karakteristika.
Treset predstavlja prelaz između drveta i uglja. Sadrži veliku količinu vode i pepela, a pre upotrebe se mora sušiti. Lignit je u narodu poznatiji kao „drveni ugalj“ i upotrebljava se uglavnom za peći na čvrsto gorivo i u manjim kotlovima. Postoje i ligniti koji su sušeni i oplemenjeni, kojim se na taj način povećava kalorijska moć, pa se oni mogu koristiti i u većim kotlovima. Oni dobro sagorevaju i ne ostavljaju dosta pepela i šljake prilikom lozenja. U Republici Srbiji postoji nekoliko proizvođača lignita: RB Kolubara, zatim termoelektrana „Kostolac“, Rudnik „Kovin“, RL „Lubnica“.
Mrki ugljevi su veoma rasprostranjeni i razlikuju se u odnosu na to da li imaju manju ili veću kalorijsku vrednost. Mrki ugljevi predstavljaju najbolji ugalj jer su pogodni za kotlove zbog retkih intervala lozenja i manje površine potrebne za skladištenje, što ih čini najboljim ugljem za velike sisteme. Najzastupljeniji mrki ugljevi u našoj zemlji su: „Rembas“, „Bogovina“, „Soko“, „Štavalj“ i „Jasenovac“.
Kameni ugalj je najstarije čvrsto gorivo koje odaje veliku toplotnu vrednost. U Republici Srbiji se ova vrsta uglja ne koristi za široku upotrebu.
Mrki ugalj – najbolji ugalj za centralno grejanje
Ako se vaše domaćinsto greje uz pomoć peći na čvrsto gorivo najbolji ugalj za vas je lignit. Ukoliko pak živite u domu koji se greje pomoću centralnog grejanja, mrki ugalj je najbolji ugalj za vas. Vrlo je kaloričan, razvija i dugo drži optimalnu toplotu tokom zimskog perioda. Interval loženja je ređi nego kod ostalih tipova uglja, što ga čini najboljim ugljem za loženje u kotlovima sa centralnim grejanjem.
